‘De Bibliotheek van de Toekomst’
Hoe ziet het leven er in 2040 uit en welke rol kan de bibliotheek dan spelen in onze samenleving? Wie zijn dan de gebruikers? En is het een bibliotheek mét of zónder boeken, mét of zónder fysiek gebouw? Om die vragen te onderzoeken, stelde Probiblio met bibliotheken een denktank samen van innovatieve denkers, doeners en gebruikers van de bibliotheek.
Onder begeleiding van Probiblio's manager Collectieadvies & Programmering Mirjam Zweers werkte de denktank aan verkenningen voor een groeimanifest. Denktankleden Roy Cremers, Dick van Dijk, Sara Korving, Safiya Lal Mohamed, Christina Moreno, Deborah Nas en Lara Nuberg ontmoetten elkaar tijdens verschillende werksessies. Ze doorzochten data over de toekomst van Nederland en wonnen informatie in bij bibliotheekgebruikers, trendwatchers, studenten en tijdens een bijeenkomst op 28 maart in Pakhuis De Zwijger te Amsterdam. 
Mirjam Zweers: ‘Vanuit een innovatiesessie bij Probiblio ontstond het project ‘Bibliotheek van de Toekomst’. Om kennis en expertise van buiten te betrekken bij de bibliotheek van de toekomst. Ik voelde de behoefte om te verkennen wat de rol van de bibliotheek kan zijn en of er nog wel een rol is voor de bibliotheek over 30 jaar. Wat je nu doet, moet ook gebaseerd zijn op waar je naartoe wilt. Dan moet je nadenken over die stip aan de horizon en daar inhoud aan geven.’
De input vanuit de werksessies, diverse trends, scenario’s en het interactieve event kwamen samen in het groeimanifest. Hierin presenteert de denktank een aantal elementen die de kern van de bibliotheek in 2040 omvatten: de bibliotheek als thuishaven, community en ontwikkelplek voor iedereen, afgestemd op de lokale situatie en gerund door bibliotheekgebruikers en medewerkers samen.
Aan de hand van demografische ontwikkelingen kunnen bibliotheken nu al nadenken over hun toekomstbestendigheid. Door je af te vragen wat dit betekent voor jouw gemeenschap en hoe dat eruit ziet over 30 jaar, krijg je relevante inzichten. Bibliotheek De Groene Venen ging tijdens een pilot aan de slag met deze ‘stip op de horizon’.

Gillian de Koning (directeur van de Bibliotheek De Groene Venen):
“Het goed nadenken over de Bibliotheek in 2035 heeft ons ver buiten onze comfortzone uitgedaagd om verder te kijken dan de traditionele termijn van 4-5 jaar. We deden dit met een multidisciplinair team medewerkers. Hierbij werden we zeer inspirerend en goed begeleid door Mirjam Zweers en Arnout Esser van Probiblio.
De stip op de horizon wordt nu vertaald naar het beleid voor de eerste beleidsperiode, domeinvisies en domeinplannen.
De Bibliotheek wil nog dichter bij de inwoners zijn, verbinding hebben en zoeken met partners en inwoners en maatschappelijk betrokken zijn. De wereld om ons heen verandert heel snel.
Hoe de bibliotheekdienstverlening er straks precies uitziet is niet te voorzien. Het helpt wel om de focus te leggen en helder te hebben welke doelgroepen en domeinen we zien.
Zo gaan we gaan ons meer en meer richten op het (voorschool)onderwijs, de zelfredzame volwassenen en het netwerk rondom de minder (digi)taalvaardige inwoners.
We zetten de maatschappelijke opgaven van de drie gemeenten centraal en gaan meer en meer vraaggericht werken.”

In 2023 werkt Probiblio aan een stappenplan om bibliotheken met behulp van trends en achtergrondinformatie te helpen met hun eigen ‘stip op de horizon’. Om het gesprek te voeren over verwachtingen, zodat de toekomst je niet overkomt, maar je er nu over nadenkt.
Meer weten?
Heb je vragen?
Neem contact op met Mirjam Zweers
Back to Top